“Niet alle handtekeningen zijn gelijk…”
Dr. Cosyns naar aanleiding van euthanasie voor assisen:
BRUSSEL 23/01 – ‘U wordt om 13 uur in het ziekenhuis verwacht en meldt zich aan bij de opnamebalie op het gelijkvloers, nadat u een ticket met volgnummer aan de hoofdingang van het ziekenhuis genomen heeft’, meldt de informatiebrochure die ik meekreeg van mijn huisarts. Ik had haar gevraagd of een robot mij nu welkom zou heten, maar dat wist ze niet. ‘Ja, dat is mogelijk, je afspraak is alleszins al digitaal geregeld, zelfs zonder dat je moet tekenen, én de uitgeprinte infobrochure is gepersonaliseerd’, lachte ze.
Ik word pijlsgewijs geleid naar een terminal die me Welkom Marc Cosyns heet, na het inbrengen van mijn elektronische identiteitskaart in de kaartlezer. Balie 11, volgnummer 74 flikkert op.
‘Gaat u zitten’ zegt een stem die niet duidelijk genderbepaald is. ‘Naam? Geboortedatum? Adres?’ Naar mijn geslacht wordt niet gevraagd.
‘Staan niet alle gegevens op het scherm?’ durf ik toch beleefd te vragen.
‘Verificatie’ zegt zij of hij, of het? Ik kan het niet duidelijk onderscheiden maar ik wil het weten: is dit een robot die me onthaalt?
‘Het klinkt misschien wantrouwig’, vervolgt het personage, ‘maar het systeem moet zeker weten dat jij het bent.’
‘En wie jij bent?’ flap ik eruit.
‘Sorry’, zegt het, ‘ik begrijp je niet goed.’ Het keert zich naar mij in volle borst en kijkt me doordringend bevragend aan.
Ik besef dat het iemand is van vlees en bloed en ik verontschuldig mij: ‘…en ja, ik ben een beetje angstig betreffende het onderzoek’.
‘Dat kan ik begrijpen, heb je een hospitalisatieverzekering?’
‘Ja, maar het is slechts voor een onderzoek.’
Een coloscopie is een dagopname’ antwoordt ze vriendelijk. Ik geef mijn kaart. De printer treedt in werking. Twaalf pagina’s legt ze me voor: ‘Wil je op pagina twee tekenen voor akkoord van de kamerkeuze en de uitwisseling van gegevens. En op pagina zeven dat u alle informatie kreeg inzake patiëntenrechten’. Ik handteken zonder te lezen, voor akkoord, in volle vertrouwen. ‘En dit zijn nog vijf pagina’s van de hospitalisatieverzekering ter informatie, die je tekent ter ontvangst. Je zal ze ook nog met de post toegestuurd krijgen. Alles duidelijk?’
Ik weet niet meer of ze mijn antwoord afwachtte maar ik had de indruk dat ze meteen vervolgde met: ‘Het is op het derde verdiep. U neemt de roltrap tot het eerste en dan de lift naar boven. U neemt straat 312 en volgt dagopname. Men is op de hoogte van uw komst.’
Ik begin weer te twijfelen of het nu een zij of toch een het is die me deze instructies geeft…De boodschap dat men op de hoogte is van mijn komst geeft me wel vertrouwen.
Aan het onthaal van de dagopname zie ik meteen dat het een zij is die me geruststellend ontvangt en bijna verontschuldigend vraagt om toch nog twee formulieren in te vullen en te tekenen. Een voorafgegaan door gelezen en goedgekeurd, het andere voor akkoord. Ik handteken met een glimlach terwijl ze zegt: ‘De dokter komt zo meteen, je kan even wachten in kamer 8′.
Hij komt de kamer binnen terwijl ik juist mijn handtekening plaats onder de anesthesie-inlichtingenfiche. ‘Ha, goed op tijd, ik heb je voorzien als eerste’ klinkt het wat collegiaal -samenzweerderig. ‘En je hoeft echt geen schrik te hebben’. Het flitst even door mijn hoofd: schrik om nog een handtekening te moeten plaatsen of voor de coloscopie.
Maar ik weet natuurlijk wat hij bedoelt en het stelt me ruimschoots op mijn gemak. Hij is ervoor gekend: vriendelijk, geruststellend, zorgvuldig én gedegen. Mijn patiënten zijn mijn beste raadgevers om hem te kiezen. Een robot zou hem echt niet kunnen vervangen!
‘Je hebt echt wel diep geslapen’, hoor ik een stem en zie ik een andere mij bekende collega. ‘Ik mocht je komen zeggen dat alles goed verlopen is en er geen enkele afwijking te zien is’. Ik zucht blijgezind en voel me meteen klaarwakker. Het is ondertussen 16.10u.
‘Word je nu nog opgeroepen voor het assisenproces?’ vraagt hij medelevend. ‘Ik volg dat met verbazing en ik las dat jouw mogelijkheid van expertgetuige nog bestaat na het samenstellen van de jury’.
‘Onvoorspelbaar’ zeg ik en we praten nog wat na tot zijn telefoon hem oproept.
‘Je mag nu al naar huis als je wilt, juist even handtekenen aan de balie dat je het ziekenhuis verlaten hebt: de verzekering en de veiligheid’, lacht hij en verdwijnt met zijn oproep.
Ik kom opgelucht thuis, eten en drinken stel ik nog wat uit tot ik mijn vrouw het heugelijke nieuws kan overbrengen. Ik lees mijn mails:
Twee verzoeken om een handtekening! Twee petities n.a.v. het assisenproces. Een om de beschuldigde psychiater te ondersteunen en tevens aan te klagen dat men de ‘casus Tine Nys’ misbruikt om de euthanasiewetgeving terug te schroeven.
Een andere om de zorgvuldigheid en waakzaamheid bij euthanasie bij psychisch lijden, in casu autisme, in de verf te zetten en niet te veronachtzamen.
Je kan beide petities digitaal onderteken, zonder printnoodzaak, wel met een bevestigingsmail. In beide petities staan valabele argumenten maar ook ontbrekende gegevens om met een gerust gemoed een handtekening te plaatsen.
Ik kan en wil voorlopig ook geen handtekeningen plaatsen en communiceer dit met de initiatiefnemers die ik ken en respecteer: ik wil mijn neutraliteit bewaren in hoofde van een mogelijke expertgetuige-oproep waarbij ik in alle eerlijkheid wil spreken.
Ik denk terug aan alle handtekeningen die ik vandaag geplaatst heb en zucht…
Over de auteur
Marc Cosyns (1954) is een Gentse huisarts en werd vooral bekend als voortrekker van euthanasie in de jaren ’90. Cosyns doceert medische ethiek, deontologie en palliatieve zorg aan de Vakgroep Volksgezondheid en eerstelijnszorg UGent. Hij schrijft in eigen naam.
deze blog verscheen als opiniebijdrage
https://www.mediquality.net/nl/web/MediQuality/-/a-1718